مدیریت ریسک حریق در دیتاسنترها

حفاظت در مقابل حریق در دیتاسنترها امری پیچیده و دشوار است. قابلیت اطمینان و تداوم عملکرد در این محیط‌ها ضروری است و صاحبان مراکز داده بایستی به دنبال به حداقل رساندن ریسک حریق در دیتاسنترها و تأثیرات ناشی از فعال شدن سیستم‌های اعلام و اطفا حریق در چنین مراکزی باشند. آتش‌سوزی در دیتاسنترها به ندرت اتفاق می‌افتد، اما اگر نتوان آتش را به سرعت مهار کرد، می‌تواند فاجعه‌آفرین باشد. به همین دلیل است که تأمین ایمنی در مقابل آتش‌سوزی همیشه یکی از اولویت‌های اصلی ارائه‌دهندگان خدمات داده در دیتاسنترها به حساب می‌آید. در ادامه، راجع به نحوه مدیریت ریسک حریق در دیتاسنترها بیشتر خواهیم گفت. با مجله تدبیر همراه باشید.

علت وقوع آتش‌سوزی در دیتاسنتر

تأمین ایمنی در مقابل آتش‌سوزی یکی از دغدغه‌های اصلی ارائه‌دهندگان خدمات مراکز داده است. وقوع آتش‌سوزی در محیط‌هایی مثل دیتاسنتر می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی چه در داخل و چه در خارج از تأسیسات دیتاسنتر باشد. به همین دلیل است که طراحی، نصب و راه‌اندازی سیستم‌های تشخیص، اعلام و اطفا حریق در مراکز داده باید با دقت زیادی انجام شود. برخی از علل وقوع آتش‌سوزی در دیتاسنتر عبارتند از:

• اتصال کوتاه
• اضافه بار الکتریکی
• داغ شدن بیش از حد سیم‌کشی و تجهیزات
• عدم نظارت و عملیات تعمیر و نگهداری مناسب
• سهل‌انگاری کارکنان
• برخورد صاعقه
• خطرات عمدی و خرابکاری

توجه داشته باشید چنانکه اشاره شد، وقوع حریق در دیتاسنتر می‌تواند ناشی از عوامل خارجی نیز باشد. به عنوان مثال، وقوع تصادفی آتش‌سوزی در خارج از ساختمان دیتاسنتر و مثلاً در پارکینگ یا ساختمان‌های مجاور ممکن است سبب سرایت آتش‌سوزی به ساختمان اصلی دیتاسنتر شود.

بیشتر بخوانید: انواع سیستم اطفا حریق

آتش‌سوزی در دیتاسنترها چقدر رایج است؟

همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد، آتش‌سوزی در مراکز داده به ندرت اتفاق می‌افتد. با توجه به اطلاعات ثبت‌شده در پایگاه داده رویدادهای عمومی در سراسر جهان توسط مؤسسه آپ‌تایم، در طول پنج سال گذشته، تنها ۱۳ مورد آتش‌سوزی در مراکز داده در دنیا ثبت شده است. البته لازم به ذکر است که این آمار تنها شامل مواردی می‌شود که به رسانه‌ها گزارش شده‌اند.

بسیاری از خاموشی‌ها در مراکز داده به خاطر فعال شدن تجهیزات اطفا حریق ایجاد می‌شوند و در بیشتر موارد، آتش‌سوزی به سرعت محدود و مهار می‌شود. ارزیابی ریسک، پیاده‌سازی سیستم‌های VESDA، تعبیه موانع در برابر حریق و سایر اقدامات ایمنی در مقابل آتش‌سوزی، نقش اساسی را در جلوگیری از افزایش ریسک حریق در دیتاسنترها و متعاقباً، جلوگیری از احتمال وقوع آتش‌سوزی و کاهش خسارت ایفا می‌کنند.

بیشتر بخوانید: سیستم اطفا حریق گازی: مزایا + معایب + راهنمای خرید

بهترین روش کاهش ریسک حریق در دیتاسنترها چیست؟

بهترین روش کاهش ریسک حریق در دیتاسنترها، روشی است که از استانداردهای حفاظت در مقابل حریق در مراکز داده NFPA پیروی کند. با تعبیت از استاندارد NFPA، تشخیص زودهنگام دود و احتمال وقوع حریق میسر می‌شود. و به این ترتیب، می‌توان آتش را به سرعت و به طور کارآمد مهار کرد. رعایت استانداردهای NFPA 75 و NFPA 76 برای راه‌اندازی تمامی مراکز داده الزامی است و این استانداردها ایمنی ساختمان، سیستم‌های داده و تمامی افرادی که در ساختمان کار می‌کنند را تضمین می‌نماید. داخل پرانتز باید اشاره کنیم که استاندارد NFPA 75 به الزامات حفاظت در مقابل حریق تجهیزات IT و استاندارد NFPA 76 به الزامات حفاظت در مقابل حریق تجهیزات مخابراتی مربوط است.

بهترین روش حفاظت در مقابل حریق در دیتاسنترها

برخی از بهترین روش‌ها برای حفاظت در مقابل حریق در دیتاسنترها عبارتند از:

سیستم‌های اطفا حریق پاک

سیستم‌های اطفا حریق مبتنی بر آب می‌توانند خسارات جبران‌ناپذیری را به تجهیزات دیتاسنتر وارد کنند، بنابراین توصیه می‌شود که به عنوان جایگزین از سیستم‌های اطفا حریق پاک استفاده شود. در این سیستم‌ها، به جای آب، از عامل خاموش‌کننده پاک یا همان کلین ایجنت مثل گاز fm-200 و یا گازهای بی‌اثر برای سرکوب آتش استفاده می‌شود.

سیستم‌های تشخیص زودهنگام

دتکتورهای دود به عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم‌های تشخیص زودهنگام حریق به حساب می‌آیند. دتکتورهای دود می‌توانند آتش را حتی قبل از آنکه فرصتی برای گسترش پیدا کند، تشخیص دهند. دتکتورهای دود EWSD نوع پیشرفته‌ای از دتکتورهای دود هستند که امکان تشخیص زودهنگام آتش را در مراحل اولیه ممکن می‌سازند. از دتکتورهای نقطه‌ای و مکشی بیشتر در مراکز داده استفاده می‌کنند.

کپسول‌های آتش‌ نشانی هالوکربن

این دسته از خاموش‌کننده‌های دستی مخصوصاً برای اطفای حریق ناشی از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در نظر گرفته شده‌اند. همچنین، از آنجایی که کپسول‌های آتش نشانی هالوکربن پس از عملیات اطفا هیچ اثری از خود باقی نمی‌گذارند، می‌توان از آن‌ها در محل‌هایی که افراد حضور دارند، استفاده کرد.

سیستم اطفا حریق آیروسل

سیستم اطفا حریق گازی آیروسل یکی دیگر از گزینه‌های در دسترس برای کاهش ریسک حریق در دیتاسنترها و تأمین ایمنی تجهیزات و کارکنان در مقابل آتش‌سوزی است. مواد خاموش‌کننده به شکل قرص‌های فشرده در داخل ژنراتورهای آیروسل تعبیه شده‌اند که با فعال‌سازی سیستم، ماده خاموش‌کننده به شکل گاز در محیط آزاد شده و به سرعت آتش را مهار می‌کند.

در کنار این اقدامات، باید به خاطر داشته باشید که طبق استانداردهای NFPA، نیاز است که طرحی برای تخلیه ساختمان جهت مدیریت مؤثرتر ریسک حریق در دیتاسنترها ارائه شود.

بیشتر بخوانید: انواع سیستم اطفا حریق

مدیریت ریسک حریق در دیتاسنترها شامل چه سطوحی است؟

با توجه به خطرات متعددی که وقوع آتش‌سوزی در مراکز داده می‌تواند در پی داشته باشد، مدیریت ریسک و حفاظت در مقابل آتش‌سوزی در ۳ سطح ضروری است که شامل ساختمان، اتاق‌ها و رک‌ها می‌شود.

ساختمان

بر اساس استانداردهای NFPA، شیوه‌های حفاظت در مقابل حریق در دیتاسنترها در سطح ساختمان باید شامل اسپرینکلرها، خاموش‌کننده‌های دستی و سیستم‌های غیرفعال محافظت در مقابل حریق مانند تعیین طبقات بر اساس درجه حریق و دیوارهای ضد حریق باشند که گسترش آتش را به تأخیر می‌اندازند. استانداردهای NFPA دستورالعمل‌هایی را برای ساختمان‌های مجهز به سیستم اسپرینکلر و یا فاقد اسپرینکلر، نحوه جداسازی بخش دیتاسنتر از سایر قسمت‌های ساختمان (در مواردی که ساختمان دارای کاربری‌های مختلف است)، استفاده از مصالح ساختمانی غیرقابل اشتعال و موارد دیگر ارائه می‌دهند.

بیشتر بخوانید: سیستم اطفا حریق سقفی

اتاق‌ها

در سطح اتاق‌ها، استاندارد NFPA نصب و راه‌اندازی سیستم‌های تشخیص حریق و اسپرینکلر را در تمام اتاق‌های دیتاسنتر الزامی کرده است. اگرچه تصمیم‌گیری در مورد نوع سیستم برای مدیریت ریسک حریق در دیتاسنترها‌ به مالک تأسیسات واگذار شده است تا با توجه به صلاحدید خود اقدام کند، اما به طور کلی شامل موارد زیر می‌شود:

• سیستم‌های تشخیص زودهنگام که می‌توانند با تشخیص اولین نشانه احتمال وقوع حریق، عملیات اطفا را آغاز کرده و خسارات بالقوه را به حداقل برسانند.
• سیستم‌های اطفا حریق پاک که از گازهای بی‌اثر یا عوامل خاموش‌کننده پاک برای خاموش کردن یا سرکوب آتش بدون آسیب رساندن به تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی حساس استفاده می‌کنند.

رک‌ها

سطح سوم بر روی رک‌ها و سایر تجهیزات خاص IT موجود در دیتاسنترها متمرکز است. تشخیص زودهنگام آتش‌سوزی در دیتاسنترها دشوار است، زیرا بسیاری از قطعات IT و تجهیزات الکتریکی به طور کامل در داخل کیس‌ها و کابینت‌ها محصور شده‌اند. آتش‌سوزی‌هایی که به خصوص در مراحل اولیه تشخیص داده نشوند، می‌توانند به خطر بزرگ‌تری تبدیل شوند. شیوه‌های حفاظت در مقابل حریق در سطح رک‌ها شامل سیستم‌های اطفا حریق پیش مهندسی‌شده و خودکار است که در داخل خود تجهیزات نصب می‌شوند. چنین سیستم‌هایی می‌توانند آتش‌سوزی را قبل از اینکه سیستم‌های حریق در سطح اتاق یا ساختمان تشخیص دهند، شناسایی کرده و سرکوب کنند.

بیشتر بخوانید: سیستم اطفا حریق چیست؟

سیستم آیروسل تدبیر بهترین گزینه برای کاهش ریسک حریق در دیتاسنترها

نسل جدید سیستم آیروسل تدبیر با بهره‌گیری از فناوری روز دنیا و با قابلیت نصب در داخل رک‌ها طراحی و ساخته شده است که در کنار عملکرد بسیار مؤثر و سریع در اطفای حریق، امکان سرکوب آتش را در مراحل اولیه فراهم کرده و از گسترش آن به سایر نقاط دیتاسنتر جلوگیری می‌کند. در سیستم اطفا حریق آیروسل تدبیر، تمامی ایرادات نسل‌های قبلی مانند حرارت بالای گاز خروجی، رسوب و پسماند مواد آیروسل و احتمال وارد شدن صدمات به افراد حاضر در محل به طور کامل مرتفع گردیده است. از سایر مزایای سیستم آیروسل تدبیر می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

• سرعت و قدرت اطفای حریق بالا
• مؤثر برای گروه‌های آتش A، B، C، E و F
• مقرون‌به‌صرفگی اقتصادی
• غیرسمی و دوستدار محیط زیست
• عدم نیاز به لوله‌کشی و تعبیه مخازن
• نصب و راه‌اندازی آسان
• طول عمر بالا (۱۵ سال)

برای آشنایی بهتر با این محصول و اقدام به خرید، می‌توانید از طریق دکمه زیر اقدام کنید. جهت دریافت خدمات مشاوره و نصب و راه‌اندازی سیستم‌های اطفا حریق برای دیتاسنتر، کافیست که با کارشناسان تدبیر تماس بگیرید.

سؤالات متداول ریسک حریق در دیتاسنترها