انواع کپسول آتش نشانی کدامند؟

کپسول‌های آتش نشانی اولین قدم برای مقابله با حریق در اماکن مختلف توسط افراد حاضر در محل به شمار می‌روند. برای مقابله با هر آتش‌سوزی، نمی‌توان از خاموش‌کننده واحدی استفاده کرد و از آنجایی که هر کپسول آتش نشانی برای مقابله با انواع خاصی از حریق طراحی و تولید می‌شود، آشنایی با انواع کپسول آتش نشانی می‌تواند نقش مؤثری در این میان ایفا کند. کپسول‌های آتش نشانی در انواع مختلف و با مواد خاموش‌کننده متفاوت برای مقابله با دسته‌های گوناگون حریق در بازار وجود دارند. هنگام استفاده از کپسول‌های آتش نشانی یا انتخاب یک خاموش‌کننده، دانستن خصوصیات کپسول‌های آتش نشانی مختلف مهم است. از همین جهت، ما در این مقاله از تدبیر قصد داریم تا شما را بیشتر با انواع کپسول آتش نشانی آشنا کنیم.

کپسول آتش نشانی چیست؟

قبل از آنکه وارد بحث اصلی شویم، بهتر است که تعریفی از کپسول‌های آتش نشانی داشته باشیم. کپسول آتش نشانی وسیله‌ای است که برای کنترل یا مهار آتش‌سوزی‌های کوچک در مواقع اضطراری استفاده می‌شود. هر کپسول آتش نشانی شامل یک مخزن فشار قوی استوانه‌ای شکل است که داخل آن با مواد خاموش‌کننده پر می‌شود. در این کپسول‌ها، یک دسته نگهدارنده برای جابجایی کپسول تعبیه می‌شود. یک پین یا سوزن میان اهرم و دسته در کپسول‌های آتش نشانی وجود دارد که جلوی خارج شدن محتویات را در حالتی که از آن استفاده نمی‌شود، می‌گیرد. برای استفاده از کپسول باید پین را خارج کرده و ضامن را فشار دهید تا کپسول عمل کند. به علاوه، معمولاً یک شلنگ به عنوان نازل در کپسول‌های آتش نشانی وجود دارد که برای نشانه‌گیری کپسول روی آتش و انتشار مواد خاموش‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع کپسول آتش نشانی

چنانکه اشاره شد، از مواد مختلفی جهت اطفای حریق در کپسول‌های آتش نشانی استفاده می‌شود. این مواد بر اساس دسته حریق، در انواع مختلفی مانند مواد اطفایی مبتنی بر آب، فوم، گاز کربنیک، مواد شیمیایی خشک یا همان پودر و بیوورسال تولید می‌شوند. در ادامه هر یک از انواع کپسول آتش نشانی را شرح خواهیم داد.

انواع کپسول آتش نشانی عبارتند از:

• کپسول آتش نشانی آب و گاز
• کپسول آتش نشانی فوم
• کپسول آتش نشانی پودری
• کپسول آتش نشانی گاز کربنیک (CO2)
• کپسول آتش نشانی شیمیایی مرطوب
• کپسول آتش نشانی بیوورسال

کپسول آتش نشانی بیوورسال

کپسول آتش نشانی بیوورسال از ماده مؤثره بیوورسال، با تکیه بر فناوری منحصربه‌فرد روز دنیا، برای مقابله با حریق استفاده می‌کند. بیوورسال را قوی‌ترین ماده اطفایی دنیا می‌نامند که قادر است با تأثیرگذاری بر هر چهار وجه آتش‌سوزی، حریق‌های دسته A، B، C و F را مهار کند. کپسول آتش نشانی بیوورسال به صورت لایه غیرسمی بر روی آتش گسترانیده می‌شود و به این طریق، مانع از تبادل اکسیژن محیط با آتش می‌گردد. این خاموش‌کننده همچنین با افزایش نفوذپذیری و قابلیت سردکنندگی آب، دمای آتش را به سرعت کاهش می‌دهد که در کاهش زمان اطفا نقش مؤثری دارد. به علاوه، مواد محصورکننده مخصوصی در فرمولاسیون بیوورسال به کار رفته است که با محاصره کردن مولکول‌های سطحی سوخت، توان تبخیر و اشتعال‌پذیری را از منبع سوخت می‌گیرند.

کپسول آتش نشانی آب و گاز

آب اصلی‌ترین مایع مورد استفاده در این نوع خاموش‌کننده‌ها است، اگرچه برخی اوقات افزودنی‌های دیگری نیز به ترکیبات این کپسول‌ها اضافه می‌شود. از کپسول‌های آبی فقط برای خاموش کردن حریق‌های دسته A یعنی جامدات مانند کاغذ، چوب، لاستیک، پلاستیک و موادی از این دست استفاده می‌شود. در این کپسول‌ها از نازل اسپری استفاده می‌شود تا بتوان سطح بیشتری را پوشش داد. این نوع خاموش‌کننده‌ها ساده‌ترین، رایج‌ترین و ارزان‌ترین نوع خاموش‌کننده هستند. یک اشکال عمده خاموش‌کننده‌های آبی آن است که برای استفاده در شرایط یخبندان گزینه مناسبی نیستند، زیرا آب داخل کپسول یخ می‌زند و آن را غیرقابل استفاده می‌کند. در چنین مواردی، از افزودنی‌هایی مانند ضد یخ برای بهبود تأثیرگذاری کپسول استفاده می‌شود که می‌تواند هزینه محصول نهایی را بالاتر ببرد.

کپسول‌های آتش نشانی بر پایه آب کم‌خطرترین نوع خاموش‌کننده‌های دستی نیز به حساب می‌آیند، زیرا فقط حاوی آب هستند. این کپسول‌ها مواد در حال احتراق را با آب سرد کرده، گرما را جذب می‌کنند و در نهایت، حریق را مهار می‌نمایند. کپسول‌های آتش نشانی آبی در مغازه‌ها، دفاتر، اماکن خرده‌فروشی، مدارس، هتل‌ها، انبارهای معمولی و خانه‌های مسکونی یافت می‌شوند. کپسول‌های آبی ممکن است نازل اسپری یا جت داشته باشند و معمولاً قادر به خاموش کردن کامل آتش هستند. یک اشکال دیگر کپسول‌های بر پایه آب آن است که از آن‌ها نمی‌توان برای خاموش کردن چربی یا روغن در حال سوختن و آتش‌سوزی‌های ناشی از فلزات و مایعات قابل اشتعال و همچنین، حریق ناشی از لوازم الکتریکی استفاده کرد.

کپسول آتش نشانی فوم

کپسول فوم یکی دیگر از انواع کپسول آتش نشانی است. همانطورکه از نام آن برمی‌آید، از کف یا فوم به عنوان ماده خاموش‌کننده در این نوع کپسول استفاده می‌شود. فوم به سرعت روی آتش را پوشانده و مانع از برخاستن گازهای قابل اشتعال می‌شود. این ماده خاموش‌کننده همچنین با پوشاندن سطح مواد در حال احتراق، از رسیدن اکسیژن به آتش جلوگیری می‌کند. وزن این مواد خاموش‌کننده کمتر از وزن مخصوص مایعات قابل اشتعال است و از همین رو، بر روی سطح آن شناور گشته و پایین نمی‌رود.

از کپسول‌های آتش نشانی فوم برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از جامدات و مایعات قابل اشتعال یعنی کلاس‌های A و B استفاده می‌شود. این نوع خاموش‌کننده‌ها برای اطفای حریق مایعاتی مثل بنزین، رنگ یا تربانتین مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما برای مهار چربی یا روغن در حال سوختن (کلاس F) گزینه مناسبی نیستند. در برخی از آتش‌سوزی‌های الکتریکی در صورتی که قبلاً آزمایش شده باشد و از فاصله یک متری مورد استفاده قرار بگیرد، از کپسول‌های آتش نشانی فوم نیز می‌توان کمک گرفت. مهم‌ترین ایراد خاموش‌کننده‌های فوم آن است که بقایای به‌جامانده پس از عملیات اطفا، کار تمیزکاری را دشوار می‌کند. به علاوه، کپسول‌های آتش نشانی فوم گران‌تر از کپسول‌های آبی هستند.

کپسول آتش نشانی پودری

از کپسول‌های پودری، به عنوان یکی دیگر از انواع کپسول آتش نشانی، جهت مقابله با حریق ناشی از جامدات، مایعات و گازهای قابل اشتعال یعنی حریق‌های دسته A، B و C استفاده می‌شود. البته، برخی از انواع تخصصی این کپسول‌ها نیز تولید می‌شوند که مخصوصاً برای مقابله با حریق‌‌های کلاس D یعنی فلزات قابل اشتعال مانند لیتیوم، منیزیم یا آلومینیوم به کار برده می‌شوند. همانطور که از نام آن‌ها مشخص است، کپسول‌های آتش نشانی پودری از مواد خاموش‌کننده شیمیایی خشک یا همان پودر برای اطفای حریق بهره می‌برند و با تشکیل پوسته‌ای که آتش را خفه می‌کند، از گسترش حریق جلوگیری می‌کنند. کپسول‌های پودری به طور کلی قیمت بالایی ندارند و در نوع خود خاموش‌کننده‌های قدرتمندی هستند.

از معایب کپسول‌های آتش نشانی پودری می‌توان به این موارد اشاره کرد که پودر در مواد در حال سوختن غوطه‌ور نمی‌شود و اثر خنک‌کنندگی مؤثری بر روی آتش ندارد. این امر به نوبه خود می‌تواند باعث شعله‌ور شدن مجدد آتش شود. استنشاق این پودرها می‌تواند برای انسان خطرناک باشد، بنابراین باید در محیط‌هایی با تهویه مناسب استفاده شوند و از همین رو، گزینه مناسبی برای استفاده در ادارات و اماکن خانگی به حساب نمی‌آیند. مواد خاموش‌کننده پودری می‌توانند به اسباب و اثاثیه‌های نرم، ماشین‌آلات، تجهیزات الکتریکی و غیره آسیب وارد کنند و پس از استفاده، برای تمیزکاری تلاش زیادی را می‌طلبند. همچنین، از این نوع خاموش‌کننده‌ها نمی‌توان برای اطفای حریق کلاس F استفاده کرد.

کپسول آتش نشانی گاز کربنیک (CO2)

کپسول‌های آتش نشانی گاز کربنیک تنها حاوی گاز دی اکسید کربن تحت فشار هستند و بنابراین، هیچ اثری از خود به جا نمی‌گذارند. از خاموش‌کننده‌های دی اکسید کربن برای مقابله حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال و آتش‌سوزی‌های تجهیزات الکتریکی استفاده می‌شود. از همین رو، استفاده از خاموش‌کننده‌های CO2 در اماکنی مانند دیتاسنترها رایج است. نحوه عملکرد کپسول‌ آتش نشانی CO2 به این صورت است که با خفه کردن آتش، مانع از سرایت و گسترش آتش‌سوزی می‌شود. همچنین، از آنجایی که خاموش‌کننده‌های گاز کربنیک اثری از خود به جا نمی‌گذارند، باعث آسیب رسیدن به وسایل الکتریکی یا ایجاد اتصال کوتاه در سیستم‌ها نمی‌شوند.

با وجود این، گاز دی اکسید کربن در هنگام تخلیه بسیار سرد می‌شود، بنابراین احتمال یخ زدن انگشتان در صورت استفاده به شکل نامناسب را نمی‌توان نادیده گرفت. همچنین، گاز CO2 ممکن است در فضاهای بسته خفه شود و برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌ گروه F گزینه مناسبی نیست. پس از انتشار گاز در فضای محیط، آتش ممکن است به سرعت دوباره شعله‌ور شود، بنابراین امنیت پس از عملیات اطفا را با استفاده از کپسول‌های گاز کربنیک نمی‌توان تضمین کرد. یکی دیگر از ایرادات مهمی که به کپسول‌های آتش نشانی گاز کربنیک وارد است، قیمت بسیار بالای آن‌هاست.

کپسول آتش نشانی شیمیایی مرطوب

کپسول‌های آتش نشانی با مواد خاموش‌کننده شیمیایی مرطوب مناسب برای آتش‌سوزی کلاس F هستند و عمدتاً در آشپزخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این کپسول‌ها همچنین می‌توان برای مقابله با حریق‌های کلاس A و در برخی موارد، کلاس B استفاده کرد. مواد خاموش‌کننده مورد استفاده در این کپسول‌ها از محلول‌های تحت فشار نمک‌های قلیایی مانند پتاسیم استات، پتاسیم کربنات، پتاسیم سیترات و یا ترکیبی از این مواد در آب تشکیل یافته‌اند که پس از تخلیه، غبار ریز ایجاد کرده و شعله آتش را خنک می‌کنند. کپسول‌های آتش نشانی شیمیایی مرطوب نسبت به برخی انواع دیگر مانند کپسول‌های آبی گران‌تر هستند. یکی از مزایای اصلی این نوع خاموش‌کننده آن است که دید بهتری در هنگام اطفای حریق خواهید داشت و عملیات پاکسازی آن‌ها راحت است.

خدمات خرید انواع کپسول آتش نشانی را از تدبیر بخواهید

گروه تولیدی و صنعتی تدبیر، با بیش از دو دهه سابقه درخشان در عرصه آتش نشانی و تجهیزات ایمنی، همواره در راستای ارائه خدمات باکیفیت و رفع نیازهای مشتریان ثابت قدم بوده است. شرکت تدبیر علاوه ‌بر فروش مستقیم تجهیزات آتش ‌نشانی از طریق نمایندگی‌های خود در استان‌ها و مناطق گوناگون کشور، توانسته است که محصولات خود را به کشورهای همجوار از جمله آذربایجان، عراق و اقلیم کردستان صادر کند و در بازارهای جهانی نیز حضوری پررنگ داشته است. گروه تدبیر انواع کپسول آتش نشانی را در دسته‌ها و ظرفیت‌های مختلف به بازار عرضه می‌کند که از آن جمله می‌توانیم به کپسول آب و گاز، کپسول پودر و گاز، کپسول گاز کربنیک و کپسول بیوورسال آلمان اشاره کنیم. شما عزیزان برای دریافت مشاوره رایگان و راهنمایی‌های لازم جهت خرید انواع کپسول آتش نشانی، کافیست که با کارشناسان تدبیر در تماس باشید.

سؤالات متداول انواع کپسول آتش نشانی