آتشسوزی الکتریکی بسیار خطرناک است، میتواند به سرعت پخش شود و خسارات قابل توجهی را به بار آورد. برای خاموش کردن آتشسوزی وسایل الکتریکی، باید از کپسولهای آتش نشانی مخصوص استفاده کنید. بهترین خاموش کننده برای حریق برق و الکتریسیته، کپسول آتش نشانی گاز کربنیک یا همان CO2 است. در برخی موارد، از کپسول آتش نشانی پودر و گاز نیز میتوان استفاده کرد، اما به دلیل خوردگی و خرابی قطعات حساس، این کار توصیه نمیشود. همچنین، از برخی خاموشکنندهها مانند کپسول آب و گاز نباید برای مهار حریق برق و الکتریسیته استفاده کنید، زیرا خطر برقگرفتگی را افزایش میدهد.
حریق برق و الکتریسیته (گروه E) چیست؟
قبل از آنکه وارد بحث معرفی بهترین خاموش کننده برای حریق برق و الکتریسیته شویم، لازم است که ابتدا ماهیت آتشسوزیهای الکتریکی را درک کنیم. همانطور که احتمالاً میدانید، آتشسوزی به شش کلاس مختلف طبقهبندی میشود. برخلاف آتشسوزیهایی که توسط مواد قابل اشتعال ایجاد میشوند، آتشسوزی گروه E شامل تجهیزات الکتریکی مانند رایانه، تلویزیون و امثالهم است. از دلایل رایج آتشسوزی الکتریکی، میتوانیم به سیمکشی معیوب، اورلود مدارهای الکتریکی، خرابی وسایل الکتریکی و… اشاره کنیم.
برای اطفا کردن این نوع آتشسوزی، باید دقت زیادی به خرج داد، زیرا استفاده از نوع اشتباه خاموشکننده میتواند منجر به صدمات بیشتر یا حتی برقگرفتگی شود. برای مقابله مؤثر با آتشسوزیهای الکتریکی، به خاموشکنندهای نیاز دارید که به طور خاص برای این منظور طراحی شده است. خاموشکنندههای مختص گروه E حاوی مواد خاموشکننده غیررسانا هستند که از هدایت جریان الکتریسیته جلوگیری میکند. این خاموشکنندهها مانع از رسیدن اکسیژن به شعله میشوند و شعلههای آتش را بدون خطر شوک الکتریکی خفه میکنند.
علل رایج آتشسوزی الکتریکی
چنانکه در ابتدا اشاره شد، دلایل مختلفی میتوانند باعث آتشسوزی الکتریکی شوند. رایجترین علل آتشسوزی الکتریکی عبارتند از:
- لوازم الکتریکی معیوب
- هیترهای برقی
- سیم سیار
- سیمکشی معیوب
- وسایل روشنایی
لوازم الکتریکی معیوب
لوازم الکتریکی معیوب یکی از رایجترین دلایل آتشسوزی الکتریکی است و این مشکلات زمانی به وجود میآیند که از لوازم قدیمی استفاده میکنیم. کابلها، پریزها و سوئیچهای معیوب نیز میتوانند باعث آتشسوزی شوند. هرگز از وسایل برقی با سیم فرسوده استفاده نکنید، زیرا گرما را به سطوح قابل احتراق مانند پرده و فرش انتقال میدهند که میتواند باعث آتشسوزی شود.
هیترهای برقی
هیترهای برقی برای گرم نگه داشتن محیط کار ایدهآل هستند، با این حال، مشکلات دیگری نیز پیش میآید. هنگامی که این وسایل برقی خیلی نزدیک به صندلیها، میزها و مواد قابل احتراق قرار میگیرند، ممکن است آتشسوزی رخ دهد. هیترهای برقی کویلدار مخصوصاً خطرناک هستند، زیرا کویلها آنقدر داغ میشوند که فوراً میتوانند هر سطح قابل اشتعال مجاور را مشتعل کنند.
سیم سیار
غالباً سیمهای سیار برای مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار میگیرند و جرقه زدن سیم سیار در نتیجه اورلود، میتواند به طور بالقوه باعث ایجاد آتشسوزی شود. استفاده نادرست از سیم سیار نیز یکی دیگر از علل رایج آتشسوزی الکتریکی است. وسایل برقی باید مستقیماً به پریز وصل شوند و همچنین، نباید برای مدت طولانی از سیم سیار استفاده کرد.
سیمکشی معیوب
این مشکل بیشتر در خانههای قدیمی دیده میشود. کمبود ظرفیت برق میتواند منجر به اورلود بیش از حد سوکتها و در نتیجه، آتشسوزی شود. ممکن است لازم باشد که سیمکشی ساختمان را از نو انجام دهید. بهترین راه برای جلوگیری از چنین مشکلاتی آن است که سیستم سیمکشی ساختمان توسط یک برقکار ماهر بررسی شود.
وسایل روشنایی
وسایل روشنایی پرمصرف نیز یکی دیگر از علل آتشسوزی الکتریکی هستند. وسایلی مانند پارچه چنانچه در معرض گرمای ناشی از وسایل روشنایی پرمصرف قرار بگیرند، ممکن است آتش بگیرند. به حداکثر توان مصرفی هر وسیله روشنایی یا لامپها همیشه باید توجه داشته باشید و هرگز از این مقدار تجاوز نکنید.
بهترین خاموش کننده برای حریق برق و الکتریسیته
رایجترین نوع کپسول آتش نشانی برای حریق برق و الکتریسیته، کپسول CO2 است که از گاز دی اکسید کربن برای خاموش کردن آتش استفاده میکند. اولاً، این نوع کپسول آتش نشانی به طور خاص برای آتشسوزیهای الکتریکی طراحی شده است و بنابراین، از یک عامل خاموشکننده غیررسانا استفاده میکند. ثانیاً، استفاده از آن برای تجهیزات الکتریکی ایمن است و به این دسته تجهیزات آسیب وارد نمیکند. ثالثاً، انواع دیگر کپسولهای آتش نشانی، به خصوص خاموشکنندههای مبتنی بر آب یا فوم، میتوانند باعث برقگرفتگی شده و به تجهیزات الکتریکی صدمات جدی وارد کنند.
در آخر، توجه به این نکته مهم است که کپسولهای آتش نشانی کلاس E میتوانند در خاموش کردن حریقهای کوچک مؤثر باشند. از این رو، توصیه نمیشود که خودتان اقدام به خاموش کردن آتشسوزیهای بزرگ کنید. در چنین مواقعی، بلافاصله محل را ترک کنید و با آتش نشانی تماس بگیرید.
چرا هنگام آتشسوزی الکتریکی باید جریان برق را قطع کنیم؟
در صورت امکان، جریان برق ناحیهای که طمعه حریق شده است را قطع کنید. با وجود این، چنانچه نمیتوانید به منبع برق دسترسی پیدا کنید، جریان برق اصلی ساختمان را قطع کنید.
وقتی آتشسوزی الکتریکی اتفاق میفتد، تجهیزات الکتریکی همچنان میتوانند فعال باشند، یعنی جریان برق هنوز وصل است، حتی اگر دستگاه آسیب دیده یا خراب شده باشد. قطع نبودن جریان برق میتواند خطر جدی ایجاد کند. این خطرات شامل شوک الکتریکی، گرمای شدید و خطرات آتشسوزی است. هر کسی که بخواهد آتش را خاموش کند، در خطر است. قطع جریان برق به از بین بردن این خطر کمک کرده و ناحیه را برای عملیات اطفا حریق امن میسازد.
همچنین، آتشسوزیهای الکتریکی در صورت عدم مهار، میتوانند به سرعت گسترش پیدا کنند. قطع جریان برق میتواند به جلوگیری از گسترش آتش و وارد آمدن صدمات بیشتر به ساختمان یا تجهیزات کمک کند. قطع جریان برق هنگام وقوع حریق الکتریکی برای اطمینان از ایمنی افراد حاضر در محل، جلوگیری از آسیب بیشتر و تسهیل عملیات اطفا حریق ضروری است.
استفاده از پتوی ضد حریق برای خاموش کردن آتشسوزی الکتریکی
اگر کپسول آتش نشانی ندارید، میتوانید سعی کنید که شعلههای آتش را با یک پتوی ضد حریق یا یک پتو با جنس غیرمصنوعی مانند پتوی پشمی خاموش کنید. روی شعله را کامل بپوشانید تا جریان اکسیژن قطع شده و آتش خاموش گردد.
همانطور که اشاره شد، آتشسوزیهای الکتریکی میتوانند به طور ویژه خطرناک باشند، زیرا به سرعت گسترش مییابند و ممکن است باعث برقگرفتگی و سوختگی شدید شوند. پتوی ضد حریق میتواند بدون خطر برقگرفتگی، آتش را خاموش کند. پتو را به سادگی دور دستان خود بپیچید و با احتیاط و به آرامی پتو را روی آتش قرار دهید.
توجه به این نکته مهم است که همه انواع پتوی ضد حریق برای آتشسوزیهای الکتریکی مناسب نیستند، بنابراین مهم است که دستورالعملهای تولیدکننده را قبل از استفاده بررسی کنید. همچنین، رعایت روشهای ایمنی و تماس بهموقع با آتش نشانی، در صورت عدم کنترل آتش، بسیار مهم است.
چرا نباید از آب برای اطفا کردن حریق الکتریکی استفاده کنیم؟
هرگز از آب برای خاموش کردن حریق الکتریکی استفاده نکنید، زیرا آب هادی جریان الکتریسته بوده و ممکن است باعث برقگرفتگی شود. آب رسانای خوبی برای عبور جریان برق است، بنابراین اگر آب را روی آتش بریزید، میتواند باعث گسترش آتشسوزی شده و شما را در معرض خطرات بالقوه قرار دهد. به علاوه، اگر حجم آتش زیاد است و نمیتوانید به طور ایمن آن را خاموش کنید، فوراً محل را ترک کرده و منتظر رسیدن نیروهای آتشنشانی باشید.
نتیجهگیری:
خاموش کردن آتشسوزی الکتریکی به این سادگی نیست. در این موارد، اغلب استفاده از آب باعث گسترش آتش میشود. از همین رو، آتشسوزیهای الکتریکی باید با یک کپسول آتش نشانی که به طور خاص برای این منظور طراحی شده است، خاموش شوند. بهترین خاموش کننده برای حریق برق و الکتریسیته، کپسول آتش نشانی CO2 است که رسانای الکتریسیته نیست و به تجهیزات آسیب نمیزند. عوامل مختلفی مانند وسایل الکتریکی معیوب، سیمکشی معیوب یا اورلود مدارهای الکتریکی از دلایل رایج آتشسوزی الکتریکی هستند. همچنین، به خاطر داشته باشید که هنگام حریق الکتریکی، بایستی جریان برق را سریعاً قطع کنید.
سؤالات متداول بهترین خاموش کننده برای حریق برق و الکتریسیته
بهترین خاموش کننده برای حریق برق و الکتریسیته کدام است؟
کپسول آتش نشانی گاز کربنیک (CO2) بهترین خاموش کننده برای حریقهای الکتریکی است، زیرا رسانای جریان الکتریسیته نیست و به تجهیزات آسیب وارد نمیکند.
چرا نباید از آب برای اطفا کردن حریق الکتریکی استفاده کنیم؟
آب رسانای جریان برق است و میتواند باعث گسترش آتشسوزی شده و همچنین، خطر برقگرفتگی را افزایش میدهد.
چرا هنگام آتشسوزی الکتریکی باید جریان برق را قطع کنیم؟
قطع نبودن جریان برق میتواند خطرات جدی ایجاد کند، از جمله شوک الکتریکی و گرمای شدید. به علاوه، قطع جریان برق به جلوگیری از گسترش آتش کمک میکند.