سیستمهای اطفا حریق در انواع و با کاربردهای گوناگون در دسترس هستند که با استفاده از مواد خاموشکننده مختلف با آتش مقابله میکنند. سیستم اطفا حریق سقفی یکی از انواع سیستمهای اطفا حریق است. استفاده از سقفهای مقاوم در برابر آتش میتواند به کاهش خطرات ناشی از حریق کمک کند، اما بدون شک کافی نیست. از همین رو، استفاده از سیستمهای سقفی برای اطفای حریق تقریباً به یک الزام در مکانهای مختلف تبدیل شده است. سیستمهای اطفا حریق سقفی از لحاظ مکانیسم فعالسازی به دو نوع دستی و خودکار تقسیم میشوند و از مواد خاموشکننده مختلفی مانند آب، گاز یا فوم استفاده میکنند. ما در این بخش از مجله تدبیر قصد داریم تا بیشتر راجع به سیستمهای اطفا حریق سقفی بحث کنیم.
سیستم اطفا حریق سقفی چیست و چگونه عمل میکند؟
همانطور که از نام آن برمیآید، سیستمهای اطفا حریق سقفی برای مقابله با آتشسوزی بر روی سقف محیط نصب میشوند. این نوع سیستمها در اصل توسط دود و گرما یا ترکیبی از این دو فعال میشوند. سیستمهای اطفا حریق سقفی با واکنش به افزایش سریع دمای محیط با یا بدون دخالت عامل انسانی وارد عمل میشوند. چنانکه اشاره شد، در سیستمهای سقفی از عوامل خاموشکننده مختلفی چون آب، فوم، گاز یا پودر برای اطفای حریق استفاده میشود. معمولاً این نوع سیستمها با استفاده از حسگرهای تعبیه شده احتمال وقوع حریق را تشخیص داده و متعاقباً مواد خاموشکننده را در محیط آزاد میکنند.
در سیستم اطفا حریق سقفی از تجهیزات داخلی مخصوصی بهره گرفته میشود تا در سریعترین زمان ممکن حریق را شناسایی کند. حسگرهای مورد استفاده در سیستم ابتدا وجود دود یا شعله را تشخیص میدهند و در نتیجه، آژیر هشدار به صدا درمیآید. در نهایت، سیستم فعال شده و با پخش کردن مواد خاموشکننده در محیط، قبل از آنکه آتش برای گسترش فرصت پیدا کند، عمل اطفا را انجام میدهد.
چرا باید از سیستمهای اطفا حریق سقفی استفاده کنیم؟
در مکانهایی که استفاده از سیستم اسپرینکلر ممکن است به هر دلیل روش مناسب و مؤثری برای حفاظت در مقابل آتشسوزی نباشد، از سیستمهای اطفا حریق سقفی استفاده میشود. به عنوان مثال، در مکانهایی که تجهیزات الکترونیکی زیادی وجود دارند و یا در محلهای نگهداری مواد قابل اشتعال مانند نفت و گاز که استفاده از آب برای اطفای حریق گزینه مناسبی نیست، توصیه میشود که از سایر سیستمهای اطفا حریق سقفی استفاده شود. همچنین، از آنجایی که سیستمهای اطفا حریق با قرارگیری در سقف، کمترین نقطه کور را خواهند داشت، قادر هستند که به طور یکنواخت آتش را مهار کنند.
البته، باید اشاره کرد که از لحاظ قانونی، هیچ الزامی برای نصب و راهاندازی این نوع سیستم برای مقابله با حریق تعیین نشده است. اما به طور کلی، شما میتوانید با انتخاب و نصب یک سیستم اطفا حریق سقفی مناسب، در کنار آمادگی برای مقابله با آتشسوزیهای احتمالی، به کاهش خطرات و خسارات مالی و جانی ناشی از آتشسوزی نیز کمک کنید. در بخشهای بعدی، راجع به بهترین نوع سیستم سقفی برای اطفای حریق بیشتر صحبت خواهیم کرد.
انواع سیستمهای اطفا حریق سقفی
سیستمهای اطفا حریق سقفی به انواع مختلفی تقسیمبندی شده و بر اساس فاکتورهای مختلفی مانند ویژگیهای محیط انتخاب میشوند. در ادامه به معرفی هر یک از انواع سیستمهای اطفا حریق سقفی خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: انواع سیستم اطفا حریق
سیستم گازی
در این نوع سیستمهای سقفی، ماده خاموشکننده گاز به شکل مایع و تحت فشار نگهداری میشود. از متداولترین سیستمهای اطفا حریق سقفی گازی میتوانیم به سیستم fm-200 اشاره کنیم که به سرعت در محیط آزاد شده و آتش را خاموش میکند. از آنجایی که در سیستمهای سقفی گازی خبری از آب نیست، گزینه مناسبی برای استفاده در محیطهایی هستند که با تعداد زیادی تجهیزات الکترونیکی سر و کار داریم، مانند دیتاسنترها. از سایر عاملهای گازی که در این سیستمها مورد استفاده قرار میگیرند، میتوانیم به گازهای بیاثر مانند نیتروژن، اینرژن و یا آراگونیت اشاره کنیم.
سیستم اسپرینکلر
برای خاموش کردن بسیاری از انواع حریق، آب مؤثرترین عامل خاموشکننده به شمار میرود. سیستم اسپرینکلر یا اسپرینکلر سقفی یکی دیگر از انواع سیستم اطفای حریق سقفی است که از آب برای کنترل و خاموش کردن حریق استفاده میکند. در این نوع سیستم معمولاً از آشکارساز یا دتکتور دود برای تشخیص احتمال وقوع حریق استفاده میشود. استفاده از سیستم اسپرینکلر، به عنوان سیستم اطفا حریق سقفی، با توجه به هزینه پایین آن که عمدتاً به دلیل استفاده از آب به عنوان ماده خاموشکننده است، رواج زیادی در فضاهای مسکونی دارد.
سیستم فوم یا کف
یکی از چالشهای بزرگ در اطفای حریق، محافظت از مکانهای نگهداری مایعات قابل اشتعال است. سیستمهای اطفا حریق فوم یا کف یک ابزار مناسب برای مقابله با حریق در این دست مکانها به حساب میآیند. از همین رو، از سیستمهای اطفا حریق سقفی فوم در محلهایی مثل پالایشگاهها و انبارهای صنعتی به طور گسترده استفاده میشود. ماده خاموشکننده یک لایه ضخیم پتو مانند روی سطح ایجاد کرده و مانع از رسیدن اکسیژن به آتش میشود. این روش همچنین مانع از انتشار گازهای قابل اشتعال حاصل از سوختن میشود که به نوبه خود به اطفای مؤثر حریق کمک میکند.
سیستم پودری
سیستم پودری یکی دیگر از انواع سیستمهای اطفا حریق سقفی است. همانطور که از نام آن مشخص است، از عوامل خاموشکننده پودر که عمدتاً از نمکهای غیرآلی و غیرسمی مخلوط با مواد ضد آب تشکیل شدهاند، استفاده میشود. این نوع سیستم اطفا حریق سقفی برای خاموش کردن آتشسوزیهای ناشی از مواد جامد، مایعات یا گازها و همچنین، فلزات قابل اشتعال مورد استفاده قرار میگیرد. در سیستمهای پودری، مخازنی به صورت شناور روی سقف نصب میشوند که حاوی مواد خاموشکننده هستند. مکانیسم عملکردی این سیستمها به اثر ضد کاتالیزوری و خفهکنندگی آنها برمیگردد که فرآیند شیمیایی احتراق را مختل میکنند.
آیروسل تدبیر بهترین گزینه برای سیستم اطفا حریق سقفی
عوامل مختلفی در کنار هم باعث میشوند که آیروسل تدبیر بهترین گزینه برای سیستمهای اطفا حریق سقفی به حساب آید. یکی از مهمترین مزایایی که آیروسل را به گزینهای ارجح در مقایسه با سیستمهایی مثل هالون تبدیل میکند، دوستدار محیط زیست بودن آن است که هیچ آسیبی به طبیعت وارد نمیکند. بر خلاف سیستمهایی مثل اسپرینکلر که نیاز به لولهکشی دارند، سیستم اطفا حریق آیروسل نیاز به لولهکشی یا استفاده از مخازن نگهداری را از میان برداشته است. به علاوه، سیستم اطفا حریق سقفی آیروسل را میتوانید به راحتی نصب و راهاندازی کنید.
مزایای سیستم آیروسل تدبیر به همینجا ختم نمیشود. هزینه نصب و راهاندازی این سیستم در مقایسه با رقبا پایین است و برای نگهداری سالانه آن نیز لازم نیست هزینهای پرداخت کنید. سیستم اطفا حریق آیروسل طول عمر بالایی دارد و به طور متوسط تا بیش از یک دهه خیالتان را از این بابت راحت میکند. سرعت انتشار عامل خاموشکننده گازی در سیستم آیروسل بسیار بالاست و با توجه به قدرت خاموشکنندگی بالای آن، برای اطفای حریق کلاسهای A، B، C، E و F یک گزینه مناسب به حساب میآید. به علاوه، در سیستمهای سقفی آیروسل تدبیر خبری از پسماند نیست و خطری افراد حاضر در محل را تهدید نمیکند.
نتیجهگیری:
هدف از نصب و راهاندازی سیستمهای اطفا حریق سقفی آن است که بتوانیم آتش را قبل از آنکه فرصتی برای گسترش پیدا کند، خنثی کنیم. با توجه به مشکلاتی که عوامل خاموشکنندهای مثل آب میتوانند در مکانهایی با تجهیزات حساس یا الکترونیکی ایجاد کنند، استفاده از یک سیستم جدیدتر، با عملکرد مؤثرتر و بدون مشکلات متعاقب اهمیت زیادی دارد. توصیه میشود که از یک سیستم گازی با قدرت خاموشکنندگی بالا و بدون پسماند مثل آیروسل تدبیر، به عنوان سیستم اطفا حریق سقفی، استفاده کنید. جهت دریافت مشاوره و راهنماییهای بیشتر، میتوانید با کارشناسان تدبیر در تماس باشید.
سؤالات متداول سیستم اطفا حریق سقفی
سیستم اطفا حریق سقفی چیست؟
این نوع سیستم بر روی سقف محیط جهت تشخیص و مقابله زودهنگام با آتش نصب میشود.
آیا الزام قانونی برای استفاده از سیستم اطفا حریق سقفی وجود دارد؟
خیر، الزام قانونی برای نصب و راهاندازی این نوع سیستم برای اطفا حریق وجود ندارد.
بهترین گزینه برای سیستمهای اطفا حریق سقفی چیست؟
سیستم اطفا حریق بیوورسال و آیروسل تدبیر با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد آنها، بهترین گزینه هستند.