سیستم‌های اسپرینکلر یکی از اجزای مهم ایمنی حریق هستند که برای شناسایی و کنترل سریع آتش‌سوزی طراحی شده‌اند. اسپرینکلرها جزو نخستین خطوط دفاعی در مقابل حریق به حساب می‌آیند و در بیشتر از ۹۰ درصد موارد، می‌توانند در همان مراحل اولیه آتش را کنترل یا خاموش کنند. شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد که چه ساختمان هایی نیاز به اسپرینکلر دارند؟ استفاده از اسپرینکلر در ساختمان‌های تجاری، صنعتی، ساختمان‌های مرتفع و برج‌‌های بلند مرتبه و همچنین، ساختمان‌های تاریخی الزام قانونی دارد. البته، امروزه اسپرینکلرها در بسیاری از ساختمان‌های مسکونی نیز کاربرد دارند.
سیستم اسپرینکلر چیست؟
سیستم‌های اسپرینکلر آتش نشانی شبکه‌ای از لوله‌ها، منبع ذخیره آب و هِدها یا سری آبپاش هستند که به صورت استراتژیک در ساختمان‌ها برای شناسایی و مهار آتش نصب می‌گردند. هنگامی که آتش‌سوزی تشخیص داده می‌شود، سری‌های اسپرینکلر آب را در محیط تحت حفاظت آزاد می‌کنند تا شعله‌ها را خاموش یا کنترل نمایند.
نحوه عملکرد سیستم اسپرینکلر
سیستم‌های اسپرینکلر بر اساس یک اصل ساده و در عین حال مؤثر عمل می‌کنند. هر سری آبپاش مجهز به یک عنصر حساس به حرارت است. هنگامی که درجه حرارت در محیط به دلیل آتش‌سوزی به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد، این عنصر حساس به حرارت فعال می‌شود و به آب اجازه می‌دهد تا از طریق هد اسپرینکلر در محیط تخلیه شود.
چه ساختمان هایی نیاز به اسپرینکلر دارند؟
حال که با تعریف و نحوه عملکرد سیستم اسپرینکلر آشنا شدیم، به این سؤال پاسخ خواهیم داد که چه ساختمان هایی نیاز به اسپرینکلر دارند.
ساختمان‌های مسکونی
کاربرد سیستم اسپرینکلر به ساختمان‌های تجاری یا صنعتی محدود نمی‌شود. امروزه، از این نوع سیستم اطفا حریق به طور فزاینده‌ای در ساختمان‌های مسکونی و منازل استفاده می‌شود. این تجهیزات می‌توانند محافظت اولیه در برابر حریق را فراهم کنند و به خصوص زمانی که ساکنان ممکن است نتوانند به راحتی فرار کنند، مانند ساختمان‌های مسکونی بزرگ یا خانه‌های سالمندان، ارزشمند هستند.
ساختمان‌های تجاری و صنعتی
در محیط‌های تجاری و صنعتی، نصب و به‌کارگیری سیستم اسپرینکلر تقریباً در تمامی موارد به لحاظ قانونی الزامی است. سیستم‌های اسپرینکلر از کسب و کارها، کارکنان و دارایی‌های ارزشمند محافظت می‌کنند. استفاده از این سیستم‌ها در مکان‌هایی مانند انبارها، کارخانه‌ها و تأسیسات ذخیره‌سازی که خطرات آتش‌سوزی بیشتری وجود دارد، امری حیاتی است.
اماکن تاریخی
حفظ ساختمان‌های تاریخی و محافظت از آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد و سیستم‌های آبپاش آتش نشانی نقش اساسی را در این بین ایفا می‌کنند. این تجهیزات حفاظت از حریق ضریب ایمنی را بالا می‌برند و می‌توانند از مصنوعات تاریخی، آثار هنری و سازه‌های ارزشمند در مقابل آتش‌سوزی محافظت کنند، بدون آنکه زیبایی اماکن تاریخی به خطر بیفتد.
برج‌ها و ساختمان‌های بلند مرتبه
برج‌ها و ساختمان‌های بلند مرتبه نیاز به راه حل‌های پیچیده برای محافظت در برابر خطرات آتش‌سوزی دارند. سیستم‌های اسپرینکلر بخش مهمی از اقدامات ایمنی حریق در ساختمان‌های مرتفع مانند آسمان‌خراش‌ها و ساختمان‌های با تعداد طبقات زیاد هستند. این سیستم‌ها قابلیت‌های ضروری اطفا حریق را در طبقات بالا ارائه می‌دهند.
الزامات استفاده از اسپرینکلر در ساختمان‌های مسکونی
سیستم‌های اسپرینکلر یکی از جوانب ضروری ایمنی حریق در ساختمان‌های مسکونی هستند. مقررات استفاده از اسپرینکلر در ساختمان‌های مسکونی توسط انجمن ملی حفاظت از حریق (NFPA) ارائه شده است. این مقررات تعیین می‌کند که چه زمانی به اسپرینکلر در ساختمان‌های مسکونی نیاز است. هنگام تعیین نیاز به نصب اسپرینکلر در ساختمان‌های مسکونی، فاکتورهای مختلفی را باید در نظر گرفت که عبارتند از:
- ارتفاع ساختمان
- اندازه ساختمان
- نوع سازه
- نوع اشغال
ارتفاع ساختمان
ارتفاع یک ساختمان مسکونی عامل مهمی در تعیین نیاز به نصب اسپرینکلر است. طبق مقررات NFPA، ساختمان‌هایی که ارتفاع آن‌ها ۲۳ متر یا بیشتر است، ملزم به نصب سیستم اسپرینکلر هستند. با این حال، بر اساس آیین‌نامه‌های ساختمانی، ممکن است ساختمان‌های با ارتفاع کمتر نیز نیاز به نصب سیستم اسپرینکلر داشته باشند.
اندازه ساختمان
اندازه ساختمان مسکونی فاکتور مؤثر دیگری در تعیین نیاز به استفاده از سیستم‌های اسپرینکلر است. بر اساس استاندارد NFPA، ساختمان‌های مسکونی با مساحت بیش از ۴۶۰ متر مربع نیاز به نصب سیستم اسپرینکلر دارند. آیین‌نامه‌های ساختمانی نیز ممکن است بر اساس اندازه ساختمان، الزامات دیگری در این خصوص داشته باشند.
نوع سازه
نوع سازه نیز بر نیاز به استفاده از سیستم اسپرینکلر تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، ساختمان‌های مسکونی ساخته‌شده از مصالح ساختمانی سبک وزن، مانند سازه‌های چوبی، بیشتر به استفاده از اسپرینکلرها نیاز دارند. از سوی دیگر، الزام کمتری به استفاده از اسپرینکلر در ساختمان‌های مسکونی ساخته‌شده از مصالح سنگین مانند بتن وجود دارد.
نوع اشغال
نوع اشغال فاکتور دیگری در تعیین الزام نصب سیستم‌های اسپرینکلر است. برای مثال، در ساختمان‌های مسکونی که به عنوان تأسیسات مراقبتی استفاده می‌شوند، مانند آسایشگاه‌ها یا خانه‌های سالمندان، باید از سیستم‌های اسپرینکلر استفاده شود. علاوه بر این، ساختمان‌های مسکونی که به عنوان پانسیون یا خوابگاه استفاده می‌شوند نیز ملزم به نصب سیستم اسپرینکلر هستند.
کدام ساختمان‌های تجاری به اسپرینکلر نیاز دارند؟
قوانین مختلفی مانند استانداردهای جهانی و مقررات ملی ساختمان نوع ساختمان‌های تجاری که به اسپرینکلر نیاز دارند را تعیین می‌کنند. این استانداردها باید به دقت رعایت شوند تا با قوانین ساختمانی مطابقت داشته باشند. در ادامه، به شما خواهیم گفت که بر اساس استاندارد NFPA 13، کدام ساختمان‌های تجاری به اسپرینکلر نیاز دارند.
- تمام ساختمان‌های تجاری با محدوده حریق (Fire Area که عبارت است از کل مساحت محصور و محدودشده توسط موانع آتش مانند دیوارهای ضد حریق) بیشتر از ۴۶۰ متر مربع باید مجهز به سیستم‌های اسپرینکلر خودکار باشند.
- در صورت هرگونه بازسازی یا توسعه ساختمان که باعث شود محدوده حریق به بیش از ۴۶۰ متر مربع گسترش پیدا کند، باید از سیستم‌های اسپرینکلر در سراسر ساختمان استفاده شود.
- اگر افزایش نرخ اشغال منجر به افزایش محدوده حریق به بیش از ۱،۱۱۰ متر مربع شود، سیستم‌های اسپرینکلر باید نصب شوند.
- در ساختمان‌های تجاری با ارتفاع بیش از ۱۶ متر، استفاده از اسپرینکلر الزامی است.
- پمپ‌های آتش‌نشانی باید برای کمک به افزایش فشار آب در اسپرینکلرها نصب شوند. پمپ‌ها بایستی در یک اتاق ضد آتش در همان ساختمان یا یک ساختمان جداگانه تعبیه شوند.
- در ساختمان‌های تجاری که بخش انبار را نیز در خود جای می‌دهند، باید از سیستم‌های اسپرینکلر استفاده شود.
طراحی، نصب و اجرای سیستم اسپرینکلر در ساختمان‌های مسکونی و تجاری توسط تدبیر
چه مسکونی و چه تجاری، طراحی، نصب و اجرای سیستم اسپرینکلر بایستی توسط شرکتی انجام شود که توسط نهادهای ذی‌صلاح تأیید شده باشد. گروه تولیدی و صنعتی تدبیر، با بیش از دو دهه سابقه در عرصه ایمنی حریق و آتش نشانی، جزو سه شرکت مورد تأیید سازمان آتش نشانی آذربایجان شرقی است که خدمات طراحی، نصب و اجرای انواع سیستم اطفا حریق از جمله سیستم‌های اسپرینکلر را ارائه می‌کند.
برای دریافت مشاوره رایگان، کافیست که از طریق دکمه زیر با کارشناسان تدبیر در تماس باشید.
نتیجه‌گیری:
سیستم‌های اسپرینکلر نخستین خط دفاعی در مواقع اضطراری آتش‌سوزی به حساب می‌آیند. آن‌ها می‌توانند در کنار مهار آتش‌سوزی، زمان بیشتری را برای افراد حاضر در محل فراهم کنند تا با خیال راحت ساختمان را ترک کنند. استفاده از سیستم‌های اطفا حریق همچنین می‌تواند از وارد شدن صدمات جدی به سازه و سایر دارایی‌های ارزشمند جلوگیری کند. از لحاظ قانونی، استفاده از این سیستم‌ها در ساختمان‌های تجاری، صنعتی، برج‌ها و ساختمان‌های مرتفع و سازه‌های تاریخی الزامی است. البته، با توجه به ارتفاع و اندازه ساختمان، نوع سازه و نوع اشغال، سیستم‌های اسپرینکلر باید در برخی ساختمان‌های مسکونی نیز به کار گرفته شوند.