حادثه هیچ گاه خبر نمی‌کند و آتش‌سوزی در هر زمان و مکانی ممکن است اتفاق بیفتد. آسانسور یکی از تجهیزات ساختمانی پرکاربرد به خصوص در ساختمان‌های مرتفع و با طبقات زیاد است که قبل و هنگام آتش‌سوزی باید به آن فکر کرد و اقدامات لازم را انجام داد. ایمنی در برابر آتش سوزی آسانسور مسئله مهمی است، زیرا چنانچه آتش‌سوزی اتفاق بیافتد، عدم آگاهی از نکات مهمی که لازم است در صورت وقوع آتش‌سوزی در آسانسور به آن‌ها توجه کنیم، می‌تواند فاجعه‌آفرین باشد. در ادامه، به نکات مهم مربوط به ایمنی حریق در آسانسور خواهیم پرداخت. با مجله تدبیر همراه باشید.
آتش‌سوزی در آسانسور
به طور کلی، آسانسور چنانچه عملیات تعمیرات و نگهداری آن به درستی انجام شود، یک وسیله بسیار ایمن است، اما چنانچه آتش‌سوزی اتفاق بیفتد، ورق ممکن است کاملاً برگردد. در مورد آتش‌سوزی در آسانسور، باید به خاطر داشت که در برخی از ساختمان‌ها، سیستم اعلام حریق باعث می‌شود که آسانسور در یک طبقه ایمن توقف کرده و تا زمان قطع شدن زنگ هشدار قفل بماند. این ویژگی ایمنی نسبتاً جدیدی است که ممکن است در مورد تمام آسانسورها صدق نکند.
آسیب دیدن منبع برق آسانسور در صورت وقوع حریق، می‌تواند باعث توقف ناگهانی در بین طبقات شود. اگر آتش به چاهک آسانسور نفوذ کرده باشد، کسانی که در داخل آسانسور محبوس شده‌اند، در معرض گرمای شدید و دود قرار خواهند گرفت. در چنین شرایطی، عملیات نجات بسیار دشوار خواهد بود.
ساختمان‌های استاندارد به شکلی طراحی و ساخته می‌شوند که مقاومت بالایی در برابر گرما داشته باشند و به همین دلیل، فقط گرمای بسیار شدید بر ساختار سازه‌ای ساختمان اثر می‌گذارد. بنابراین، خرابی سیستم برق و نفوذ آتش به چاهک آسانسور اگرچه ممکن است، اما خطرات آنی به حساب نمی‌آیند.
اگر ساختمان دارای آسانسور است، بایستی طرح ایمنی حریق شامل جزئیات نحوه استفاده از آسانسور در مواقع اضطراری باشد تا مطمئن شوید که افراد حاضر در ساختمان می‌دانند در مواقع اضطراری چه کاری باید انجام دهند. در بخش بعدی، نکات مهم مربوط به ایمنی در برابر آتش سوزی آسانسور آورده شده است.
چرا نباید در هنگام آتش‌سوزی از آسانسور استفاده کنیم؟
همه ما می‌دانیم که در مواقع اضطراری مانند آتش‌سوزی نباید از آسانسور استفاده کنیم، اما آیا می‌دانید چرا؟ دلایل زیادی برای استفاده نکردن از آسانسور در هنگام آتش‌سوزی وجود دارد که از آن جمله می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
- آتش‌سوزی می‌تواند سیستم برق‌رسانی را از بین ببرد و باعث شود آسانسور بین طبقات گیر کند.
- چاهک آسانسور به مانند یک دودکش عمل می‌کند و ممکن است به سرعت پر از دود شود و افراد محبوس در داخل آسانسور را در معرض خطر استنشاق دود و خفگی قرار دهد.
- اگر در هنگان آتش‌سوزی افرادی در آسانسور گیر کرده باشند، آتش‌نشانان مجبور هستند که نجات افراد محبوس را بر خاموش کردن آتش در اولویت قرار دهند.
- در هنگام وقوع آتش‌سوزی، بگذارید نیروهای امدادی از آسانسور استفاده کنند تا بتوانند به سرعت و به طور مؤثر به حل بحران کمک کنند.
- چنانچه هنگام آتش‌سوزی داخل کابین آسانسور به دام افتادید، آرامش خود را حفظ کرده و دکمه اضطراری را فشار دهید یا برای کمک تماس بگیرید. در شرایطی که احتمال خفگی با دود وجود ندارد، هرگز سعی نکنید که درب یا دریچه فرار را باز کنید. منتظر باشید تا نیروهای امدادی شما را نجات دهند.
تعمیرات و نگهداری صحیح آسانسور برای ایمنی حریق
از جمله مهم‌ترین اقداماتی که به ویژه در رابطه با ایمنی حریق در آسانسورها باید انجام شود، بازرسی، تعمیرات و نگهداری منظم کلیه آسانسورهای ساختمان است. مسئولیت راه‌اندازی این خدمات بر عهده مدیر یا مالک ساختمان است. مهم نیست که از تیم تأسیسات داخلی ساختمان استفاده کنید یا وظیفه انجام این عملیات را به یک شرکت دیگر محول کنید، به هر حال، انجام سرویس‌ها و بازرسی‌های دوره‌ای ضروری است.
ارزیابی ریسک برای ایمنی در برابر آتش سوزی آسانسور
وظیفه انجام ارزیابی ریسک برای ایمنی در برابر آتش سوزی آسانسور نیز بر عهده مالک یا مدیر ساختمان است. این مأموریت را می‌توانید به یک پیمانکار حرفه‌ای فعال در حوزه تعمیرات و نگهداری آسانسور محول کنید. ارزیابی ریسک به شما امکان می‌دهد که هر گونه نقص مرتبط با اطفا حریق و آسانسورها را شناسایی کرده و مرتفع سازید. این ارزیابی همچنین بایستی شامل رویه‌های مناسب برای موقعیت‌های بالقوه‌ای باشد که افراد در آسانسور گیر کرده‌اند.
همچنین، تهیه و تعبیه تجهیزات مناسب برای اطفا حریق در صورت وقوع آتش‌سوزی در آسانسور مهم است. هر شخص یا اشخاصی که به عنوان مأمور ایمنی حریق تعیین می‌شوند، باید به کلیه تجهیزات حفاظت فردی و سایر ابزارها و اطلاعات مربوط به سیستم ایمنی و اطفا حریق دسترسی داشته باشند. کلیدهای موتورخانه آسانسور و کلیدهای اضطراری برای باز کردن درب آسانسور و آزاد کردن ترمزها نیز باید به راحتی در دسترس پرسنل مربوطه قرار بگیرند.
ضرورت آموزش ایمنی در برابر حریق آسانسور
علاوه بر افرادی که مسئول ایمنی حریق در ساختمان هستند، کلیه کارکنان باید از رویه‌های مربوط به ایمنی حریق هنگام وقوع آتش‌سوزی در آسانسور، کاملاً مطلع گردند و آماده باشند. با این کار می‌توانید از سردرگمی و وحشت که از عوامل اصلی مرگ و میر در چنین شرایط اضطراری هستند، جلوگیری کنید. دستورالعمل‌های مربوط به اقدامات لازم در مواقع اضطراری، باید در آسانسور نصب گردد تا اطمینان حاصل شود که همه می‌دانند در صورت بروز مشکل چه کاری انجام دهند.
حالت خدمات آتش‌نشانی در آسانسور
آسانسورها عموماً به حالت خدمات آتش‌نشانی مجهز هستند که نیروهای آتش‌نشان را قادر می‌سازد تا به استفاده از آسانسور در هنگام آتش‌سوزی برای خاموش کردن آتش ادامه دهند. حالت خدمات آتش‌نشانی در آسانسور دارای دو فاز یا مرحله است:
فاز ۱
فاز ۱ به طور خودکار با خاموش شدن سنسورهای حرارتی یا دود آسانسور شروع می‌شود و آسانسور را به طبقه اول میفرستد. چنانچه طبقه اول طعمه حریق شده باشد، آسانسور در یکی دیگر از طبقات توقف خواهد کرد. سپس، درها باز می‌شوند و افراد می‌توانند پیاده شوند. در نهایت، آسانسور غیرفعال می‌شود تا نیروهای امدادی و آتش‌نشان خودشان را به محل برسانند.
فاز ۲
فاز ۲ با حاضر شدن آتش‌نشانان در محل آغاز می‌شود. فاز ۲ با استفاده از یک کلید روی تابلوی کنترل داخل آسانسور فعال می‌شود. همه آسانسورهای جدید با یک کلید همه‌کاره فعال می‌شوند که هر آتش‌نشان یکی از آن‌ها را دارد. این کلید نیروهای امدادی و آتش‌نشانان را قادر می‌سازد تا آسانسور را به صورت دستی کنترل کنند. به این ترتیب، در صورت نیاز، آن‌ها می‌توانند برای تخلیه سریع ساختمان و مهار حریق، از طبقه‌ای به طبقه دیگر بروند.
آسانسور آتش نشانی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
آسانسورها برای جابجایی افراد در ساختمان تعبیه می‌شوند. با وجود این، برخی آسانسورها مجهز به سیستم‌های کنترل حفاظتی، ارتباطات و سیگنال‌های اضافی هستند تا امکان استفاده از آن تحت کنترل مستقیم تیم آتش‌نشانی برای تسریع عملیات امداد و نجات فراهم گردد. به این آسانسورها، آسانسور آتش نشانی گفته می‌شود. حتی در صورت وقوع آتش‌سوزی، تیم آتش‌نشانی می‌تواند به تمام طبقات ساختمان از این طریق دسترسی پیدا کند.
ویژگی‌های آسانسور آتش نشانی عبارتند از:
- دارای رابط مخصوص بین سیستم کنترل آسانسور، تشخیص حریق و سیستم هشدار
- مجهر به نردبان برای عملیات نجات
- استفاده از پوشش محافظ بر روی قطعات الکتریکی چاهک و آسانسور در مقابل آب و آتش
- سیستم اینترکام اضطراری و عملیات آسانسور
- منبع تغذیه جداگانه برای فعال نگه داشتن آسانسور در شرایط آتش‌سوزی
آیا درب آسانسور ضد آتش است؟
درب آسانسور همیشه به طور پیش‌فرض ضد آتش نیست، با این حال گزینه‌های زیادی در اختیار دارید که می‌توانید برای حفاظت در برابر آتش، به آسانسور اضافه کنید. درب‌های ضد حریق یک عنصر کلیدی برای افزایش ضریب ایمنی آسانسور در مقابل آتش هستند.
درب‌های ضد حریق، همانطور که از نام آن برمی‌آید، به خنک نگه داشتن کابین و حفاظت از افراد داخل آسانسور در هنگام آتش‌سوزی برای مدت زمان مشخصی کمک می‌کنند. این مدت زمان بسته به مدل درب و درجه گواهینامه آن متفاوت است. درب ضد حریق به عملیات تخلیه ایمن کمک می‌کند و همچنین، آتش‌نشانان سریع‌تر و با ضریب ایمنی بالاتری می‌توانند خود را به سطوح مختلف ساختمان برسانند.
نتیجه‌گیری:
ما در این مقاله به نکات مهم مرتبط با ایمنی در برابر آتش سوزی آسانسور پرداختیم. رعایت این نکات با افزایش ایمنی آسانسور در شرایط آتش‌سوزی، صدمات و تلفات احتمالی را به حداقل می‌رساند. هنگام آتش‌سوزی، چنانچه احتمال خفگی وجود نداشته باشد، از آسانسور استفاده نکنید و منتظر رسیدن نیروهای امداد باشید. آگاهی از اصول ایمنی حریق در آسانسور و اطمینان از طرح‌ریزی مناسب برای شرایط اضطراری، یک مؤلفه مهم برای اطمینان از ایمنی همه افراد در ساختمان است. به علاوه؛ نصب علائم و دستورالعمل‌های مناسب برای مواقع اضطراری در آسانسور نباید فراموش گردد.
سؤالات متداول ایمنی در برابر آتش سوزی آسانسور
چرا نباید در هنگام آتش‌سوزی از آسانسور استفاده کنیم؟
آتش‌سوزی می‌تواند سیستم برق‌رسانی را از بین ببرد که منجر به گیر کردن آسانسور می‌شود. همچنین، احتمال ورود دود به داخل کابین و خفگی وجود دارد.
حالت خدمات آتش‌نشانی در آسانسور چیست؟
آسانسورها عموماً به حالت خدمات آتش‌نشانی مجهز هستند که نیروهای آتش‌نشان را قادر می‌سازد تا به استفاده از آسانسور در هنگام آتش‌سوزی برای خاموش کردن آتش ادامه دهند و شامل ۲ فاز است.
آیا درب آسانسور ضد آتش است؟
خیر، در حالت پیش‌فرض درب آسانسور مقاوم در برابر حریق نیست، اما این ویژگی را می‌توان به آسانسور اضافه کرد.
